[:es]William Raban
William Raban, como algunos de los artistas que más han contribuido a la innovación formal en el cine, empezó su andadura como pintor. A principios de los setenta, como estudiante de la Saint Martins, experimentaba con diversos procesos que luego inspirarían su práctica fílmica. Por ejemplo, atar un lienzo en torno a un árbol, aplicando pigmentos naturales y dejando que, a lo largo de los días, la naturaleza actuase sobre la tela. Esta exposición a los elementos, como más tarde apuntaría Raban, guarda una analogía con la exposición fotográfica de la película, siendo el resultado una expresión condensada de la acción de la luz y el tiempo. De ahí vino su interés por técnicas como el time-lapse, que tiene sus primeras expresiones en View (1970), y en River Yar, instalación creada en conjunción con Chris Welsby filmada en la isla de Wight, en la que una cámara filmó a razón de un fotograma por segundo en dos periodos separados de tres semanas siguiendo los equinoccios de otoño y primavera. A la izquierda se proyecta la parte del otoño, y a la derecha la de la primavera. La estructura de la obra se basa en la rotación de la tierra en el paso del verano al invierno y viceversa. El centro de la película coincide con el equinoccio y es el punto en el que día y noche tienen la misma duración a izquierda y derecha. Por estos año y con estas preocupaciones hizo Raban Broadwalk (1972), film que abre el programa de dedicado a su obra en el (S8). En ésta la cámara se situaría en un camino, línea de fuga que se pierde en el infinito, del Regent’s Park, donde registra en time-lapse un periodo de 24 horas, a tres fotogramas el minuto. Como explica Raban, “el obturador se mantiene abierto durante los veinte segundos entre exposiciones, de modo que en la proyección los fotogramas individuales se entremezclan haciendo claramente perceptibles los patrones del flujo del movimiento humano. El time-lapse original fue luego expandido a través de varios procesos de refilmado para revelar la estructura fotograma a fotograma del original”. De esta primera época también podremos ver Angles of Incidence (1973) “representación cubista del espacio” en la que Raban filma una ventana, que mantiene como punto de referencia constante, moviendo la cámara en semicírculo en torno a esa ventana (la cuerda que se ve en el fotograma actuó a modo de eje) sin un patrón preconcebido. Las vistas a través de la ventana y la luz se modifican con los cambios de perspectiva. La película se suele proyectar, además, a doble pantalla: Raban hizo una copia del original, esta vez en 16mm de doble perforación, para posibilitar que esta segunda vista “espejara” la primera.
Además de estas prácticas, durante esos años Raban se incorpora a la London Filmmakers Co-op, en ese momento un auténtico hervidero creativo y de experimentación constante, donde fue uno de los miembros clave de Filmaktion (junto a figuras como Malcolm Le Grice), grupo que desarrolló una importante obra performativa, experiencia crucial en la historia del cine expandido (que Raban desglosará y presentará en su masterclass en la mostra).
A partir de los años ochenta los intereses de Raban dan un nuevo paso, marcado con contundencia por Thames Film (1986), película que no renuncia a sus preocupaciones formales, pero que se presenta la forma de no ficción experimental profusamente documentada sobre las orillas del río Támesis y el paso del tiempo por ellas, en parte inspirada por T.S. Eliot, y narrada a través de la voz de William Hurt.
Empieza así una etapa marcada por la representación del punto de vista “poético” sobre la forma en el medio cinematográfico de Raban, de la que Darren Green habla así: “el ritmo, la rima, la métrica, la puntuación, la resonancia son representadas visualmente y, particularmente en estas piezas ‘documentales’, dan un sentimiento impresionista, una forma de polémica visual sin pesado simbolismo didáctico”. Esta línea de trabajo es la que le conduce en sus últimas obras, como podremos ver en About Now MMX (2010), cuyo título hace alusión a su obra MM (2002), en la que usa como eje una obra arquitectónica, el Millenium Dome (estrategia que también usa, por ejemplo, en Sundial), erigido como símbolo del nuevo milenio y de los cambios en el East End londinense. About Now MMX sitúa el eje en su punto de observación, la torre Balfron de Londres, rodando en time-lapse su vista aérea. Según Raban: “la intención es crear un mapa cinematográfico que exponga las redes neurales de la metrópolis posmoderna. El resultado es una película que revela el funcionamiento del sistema nervioso de Londres”.
Las implicaciones políticas ya presentes en esta obra se redoblan en Time and The Wave (2013), donde filma eventos clave de la ciudad de Londres entre 2012 y 2013: la inauguración del centro comercial de Westfield en Stratford, el movimiento de ocupación de Saint Paul, el jubileo de la reina y el funeral de Margaret Thatcher. Momentos convulsos de crisis, cuyo registro es subrayado por un significativo y raro texto de Dickens, y por el rigor formal de Raban, que habla así de su film y de la alusión al tiempo y las olas de su título: “la paradoja del presente como un tiempo que no se puede reflejar hasta que se ha convertido en pasado es una idea que es coherente con la de pensar en el paso del tiempo como el movimiento dentro de una ola, donde cada partícula de agua permanece estática a pesar de la ilusión de movimiento percibida sobre la superficie”.
Podremos ver también uno de los ultimísimos trabajos de Raban, Available Light (2016), particular relectura de El capital de Marx, con partitura de David Cunningham.
 
Programa 1. Hoy en el CGAI a las 20.30 h.
Masterclass William Raban. Sábado 4 de junio en el Auditorio de Afundación a las 12 h.[:gl]William Raban
William Raban, como algúns dos artistas que máis contribuíron á innovación formal no cinema, comezou a súa andaina como pintor. A principios dos setenta, como estudante da Saint Martins, experimentaba con diversos procesos que logo inspirarían a súa práctica fílmica. Por exemplo, atar un lenzo ao redor dunha árbore, aplicando pigmentos naturais e deixando que, ao longo dos días, a natureza actuase sobre a tea. Esta exposición aos elementos, como máis tarde apuntaría Raban, garda unha analoxía coa exposición fotográfica da película, sendo o resultado unha expresión condensada da acción da luz e o tempo. De aí veu o seu interese por técnicas como o time-lapse, que ten as súas primeiras expresiós en View (1970), e en River Yar, instalación creada en conxunción con Chris Welsby filmada na isla de Wight, na que unha cámara filmou a razón dun fotograma por segundo en dous períodos separados de tres semanas seguindo os equinoccios de outono e primavera. Á esquerda proxéctase a parte do outono, e á dereita a da primavera. A estrutura da obra fundaméntase na rotación da terra no paso do verán ao inverno e viceversa. O centro da película coincide co equinoccio e é o punto no que día e noite teñen a mesma duración a esquerda e dereita. Por estes anos e con estas preocupacións fixo Raban Broadwalk (1972), filme que abre o programa dedicado á súa obra no (S8). Neste, a cámara situaríase nun camiño, liña de fuga que se perde no infinito, do Regent’s Park, onde rexistra en time-lapse un período de 24 horas, a tres fotogramas o minuto. Como explica Raban, “o obturador mantense aberto durante os vinte segundos entre exposicións, de xeito que na proxección os fotogramas individuais mestúranse facendo claramente perceptibles os patróns do fluxo do movemento humano. O time-lapse orixinal foi logo expandido a través de varios procesos de refilmado para revelar a estrutura fotograma a fotograma do orixinal”. Desta primeira época tamén poderemos ver Angles of Incidence(1973) “representación cubista do espazo” na que Raban filma unha xanela, que mantén como punto de referencia constante, movendo a cámara en semicírculo ao redor desa fiestra (a corda que se ve no fotograma actuou a modo de eixo) sen un patrón preconcebido. As vistas a través da xanela e a luz modifícanse cos cambios de perspectiva. A película adoita proxectarse, ademais, a dobre pantalla: Raban fixo unha copia do orixinal, esta vez en 16mm de dobre perforación, para posibilitar que esta segunda vista “espellara” a primeira.
Ademais destas prácticas, durante eses anos Raban incorpórase á London Filmmakers Co-op, nese momento un auténtico fervedoiro creativo e de experimentación constante, onde foi un dos membros clave de Filmaktion (xunto a figuras como Malcolm Le Grice), grupo que desenvolveu unha importante obra performativa, experiencia crucial na historia do cinema expandido (que Raban desglosará e presentará na súa masterclass na mostra).
A partir dos anos oitenta os intereses de Raban dan un novo paso, marcado con contundencia por Thames Film (1986), película que non renuncia ás súas preocupacións formais, pero que se presenta a modo de non ficción experimental profusamente documentada sobre as beiras do río Támesis e o paso do tempo por elas, en parte inspirada por T.S. Eliot, e narrada a través da voz de William Hurt.
Comeza así unha etapa marcada pola representación do punto de vista “poético” sobre a forma no medio cinematográfico de Raban, da que Darren Green fala así: “o ritmo, a rima, a métrica, a puntuación, a resonancia son representadas visualmente e, particularmente nestas pezas ‘documentais’ dan un sentimento impresionista, unha forma de polémica visual sin pesado simbolismo didáctico”. Esta liña de traballo é a que o conduce nas súas últimas obras, como poderemos ver en About Now MMX (2010), cuxo título fai alusión á súa obraMM (2002), na que usa como eixo unha obra arquitectónica, o Millenium Dome (estratexia que tamén usa, por exemplo, en Sundial), erixido como símbolo do novo milenio e dos cambios no East End londiniense. About Now MMX sitúa o eixo no seu punto de observación, a torre Balfron de Londres, rodando en time-lapse a súa vista aérea. Según Raban: “a intención é crear un mapa cinematográfico que expoña as redes neurais da metrópole posmoderna. O resultado é unha película que revela o funcionamento do sistema nervioso de Londres”.
As implicacións políticas xa presentes nesta obra redóbranse en Time and The Wave (2013), onde filma eventos clave da cidade de Londres entre 2012 e 2013: a inauguración do centro comercial de Westfield en Stratford, o movemento de ocupación de Saint Paul, o xubileo da reina e o funeral de Margaret Thatcher. Momentos convulsos de crise, cuxo rexistro é subraiado por un significativo e raro texto de Dickens, e polo rigor formal de Raban, que fala así do seu filme e da alusión ao tempo e ás ondas do seu título: “o paradoxo do presente como un tempo que non se pode reflectir ata que se converteu en pasado é unha idea que é coherente coa de pensar no paso do tempo como o movemento dentro duhna onda, onde cada partícula de auga permanece estática a pesar da ilusión de movemento percibida sobre a superficie”.
Poderemos ver tamén un dos ultimísimos traballos de Raban, Available Light (2016), particular relectura de Ocapital de Marx, con partitura de David Cunningham.
 
Programa 1. Hoxe no CGAI ás 20.30 h.
Masterclass William Raban. Sábado 4 de xuño no Auditorio de Afundación ás 12 h.[:]